Wat is de waarde van groene stroom? Wanneer ik deze vraag stel aan installateurs, zeker in de particuliere sector, dan wordt er nog steeds met zeer hoge kilowattuurprijzen gerekend. Een stroomprijs tussen de 200 en 450 euro per MWh is niet ongebruikelijk. Met deze prijzen is elk project rond te rekenen maar helaas niet heel realistisch voor de lange termijn. Wetgeving en markten zijn immers grillig. Het prijsniveau van 2022 ligt ondertussen al ver achter ons en het is maar de vraag of we dit niveau weer gaan terugzien.
Maar wat is dan wel de waarde van groene stroom voor jou als verbruiker of producent? Allereerst hangt dit af van tal van factoren. Wind of zon, de locatie, gelijktijdigheid met verbruik, geïnstalleerd vermogen (al dan niet in verhouding met de netcapaciteit), congestiemanagement, subsidies (SDE++) en de curtailmentstrategie beïnvloeden allemaal deze waarde.
Een paar voorbeelden:
- Er zijn simpelweg meer vollast uren voor wind en zon aan de kust, versus locaties die meer 'in het land' liggen.
- Het aansluiten van een zonnepark op een aansluitcapaciteit die lager is dan het opgesteld vermogen zorgt voor een verhoogde capture ratio. Je produceert immers minder als iedereen dat doet. De balans vinden tussen aansluitcapaciteit en opbrengsten is daarbij cruciaal, ook rekening houdend met subsidies.
- De gehanteerde curtailmentstrategie kan ook een enorme invloed hebben op de capture ratio.
Opwekken zonder curtailmentstrategie is immers zooo 2022.... 😉
Een praktische manier om de waarde te bereken is via de capture ratio, ook wel 'profielafslag'. Deze capture ratio drukken we uit als de verhouding tussen ongewogen prijzen op EPEX (ongewogen = alle uurnoteringen gedeeld door het aantal uren in de maand) versus een opwekprofiel over alle noteringen (gewogen). Is de waarde 1 of hoger, dan is het profiel waardevoller dan een ongewogen prijs. Is de waarde lager dan 1, dan is het profiel minder waardevol dan een ongewogen prijs.
In onze berekeningen laten we daarbij onbalans buiten beschouwing en rekenen we primair met een 'zuiver' profiel met een bepaalde aansluitcapaciteit en 'strike price' curtailment. Dit laatste houdt in dat we ervoor kiezen om in ons model onder een bepaalde prijs niet te produceren.
Wij doen dit omdat onbalanskosten een resultante kunnen zijn van strategieën met betrekking tot onder andere forecasting, nominaties, limit orders (EPEX) en curtailment. Een enorme kans, maar veelal maatwerk om goed te analyseren. Voor een standaard zon, wind en een gecombineerd profiel hebben wij deze ratio’s voorgerekend in E-nalytics.
Hierbij valt op dat deze ratio’s de afgelopen jaren zijn gedaald, simpelweg door de flinke groei in duurzame opwek waar geen gelijkwaardige groei van afname op dezelfde momenten tegenover staat. Wat inhoudt dat de waarde van het duurzame profiel ten opzichte van de gemiddelde markt lager is geworden. Er is simpelweg niet even veel vraag als aanbod op momenten dat er veel duurzame energie wordt geproduceerd.
Een paar rekenvoorbeelden op basis van standaard profielen:
Voor zon was dat in 2023 nog 0,7 (~30% afslag ten opzichte van ongewogen marktprijzen) en dat is in 2024 gedaald naar 0,55 (bijna 50%!!) waarbij de waarde dus nog maar 36,76 euro per MWh is. Voor wind gaan de waardes ook achteruit maar veel minder dan bij zon. De vraag is wel hoe dit er in de toekomst uit gaat zien. Het huidige kabinet zet juist in op meer windparken, dus misschien wordt de toekomst wel totaal anders. Let op dat deze waarden uit gaan van gemiddelde profielen voor Nederland, en deze kunnen dus flink afwijken van specifieke situaties.
De capture prijs richt zich dus met name op de historische trend en laat zien wat de uitkomst had kunnen zijn wanneer je de stroom op de EPEX Day-Ahead markt had verkocht. Gelukkig zijn er tal van manieren om de financiële waarde van je opwekking te optimaliseren en hiermee de opbrengsten te verhogen. Dit is dan ook waar wij onze klanten met een glimlach mee helpen, los van de hogere waarde voor jezelf en de wereld.
